«Шағын жинақты мектептерде әдістемелік жұмысты ұйымдастыру ерекшеліктері»

Сәлеметсіздер ме құрметті  семинарға қатысушылар!

Біздің   тәуілсіздік елімізде, әсіресе ауылды мекендерде мектептердің басым көпшілігі – шағын жинақты мектептер құрасытырылып келеді . Мұндай мектептер саны  ата- заманнан келе жатқаны белгілі. Және де қазіргі заманда ауыл  халқының тіршілік қамымен қалаға қоныс аударуы көбейген сайын, елді мекендерде тұрғындардың саңы азаюымен, оқушы саны да кеміп келе жатыр.

Шағын жинақты мектеп дегеніміз – балалардың саны аз болғандықтан, біріктірілген сыныптардан, толық емес сыныптардан тұратын, оқу жоспарлауы мен ұйымдастыруда өзіндік ерекшіліктері бар. Қазіргі таңда шағын жинақты сыныптар : біріктірілген сыныптармен және толық емес сыныппен жұмыс жасайды.

Шағын жинақталған мектеп-бұл ауылдың тұрақты дамуын қамтамасыз ететін әлеуметтік ұйым.  Мектептің арқасында көші-қон және сайып келгенде ауылдың "жойылуы "сияқты жағымсыз процестер тоқтайды.

Ауыл мектебі қазақстандық білім беру жүйесінде әрқашан ерекше орынға ие болды. Оның қалалық мектепке қарағанда әлдеқайда көптеген міндеттері бар. Бұл тек білім беру немесе оқыту миссиясы ғана емес, бұл ауылдағы мәдени, спорттық, тәрбие өмірінің орталығы. Ауылдың мәртебесі мектеппен бағаланады-онда мектеп бар ма, егер бар болса, ол қандай?             Бастауыш , негізгі немесе орта ма ?     Егер орта мектеп болса,     қанша  оқушы бар және мектеп бітіргеннен кейін оларды қандай болашақ күтіп тұр ?     Ауыл мектебінің түлектері өздерінің құрдастарымен бәсекелесе ала ма ? Қалалық және ауылдық мектептердің жүйелік - әлеуметтік сапасындағы кейбір айырмашылықтар туралы көп айтуға болады.

Әдістемелік жұмыс  – мектептегі оқу-тәрбие жұмысын басқарудың негізгі саласы. оған жоспарлау,ұйымдастыру, әдістемелік көмек көрсету, басшылық және бақылау жатады

Әдістемелік жұмыстағы ең бастысы-педагогикалық ұжымның барлық мүшелеріне нақты, тиімді көмек көрсету және мұғалімдердің кәсіби өсуіне жағдай жасау

Әдістемелік жұмысының құрылымы

1. Педагогикалық кеңес
2. Пән мұғалімдерінің мектеп әдістемелік бірлестіктері
3. Психологиялық қызмет
4. Педагогтердің біліктілігін және білімін арттыру
5. Мониторинг және диагностика
6. мектепішілік бақылау

Мектептің әдістемелік қызметінің негізгі бағыттары

1. Аналитикалық
2. Ақпараттық
3. Ұйымдастыру-әдістемелік
4. Кеңес беру

Мектептің кадрлық педагогикалық әлеуеті

Мектепте тұрақты педагогикалық ұжым қалыптасты. Оқыту үдерісін 13 педагог жүзеге асырады. Оның ішінде

• 2 ұстаз – «педагог- зерттеуші » ( 13,3 %)
• 5 ұстаз  - «педагог- сарапшы » ( 33,3 %)
• 2 ұстаз -1 категория ( 13,3%)
• 1 ұстаз – «педагог- модератор» (6,6%)
• 2 ұстаз  -2 категория  ( 13,3%)
• 3 ұстаз – категориясыз (20%)

жоғары және бірінші санатты мұғалімдердің біліктілік деңгейінің көрсеткіші – 61%

Мектептің әдістемелік жұмысын ұйымдастыру кезінде біз педагогтердің нақты сұраныстары мен мүдделерін және басқарудың жағымды стилін қоямыз және мұғалімнің инновациялық әлеуетін дамытуды қамтамасыз ететін маңызды шарт-педагогикалық ұжымда шығармашылық атмосфера құру.

• Бізде ұжымның мектепті басқаруға қатысуы ынталандырылады
• Өзара сыйластық мәдениеті қалыптасты
• Шешімдерді жоспарлау және әзірлеу ұжымдық түрде жүзеге асырылады
• Мектеп сыртқы ортамен оңтайлы байланыс орнатады
•  Бақылау диагностикалық, аналитикалық, оқыту және қолдау болып табылады

Нәтижелі әдістемелік жұмысты құру үшін мен оқу ісінің меңгерушісінің лауазымдық міндеттерінің, ұйымдастыру және әдістемелік құжаттарының тізімін басшылыққа аламын.                                                                                                 Пән мұғалімдері мен сынып жетекшілерінің әдістемелік жұмысын ұйымдастыратын негізгі құрылым әдістемелік бірлестіктер болып табылады. ӘБ мұғалімдердің кәсіби уәждемесін, әдістемелік мәдениетін арттыруға және олардың шығармашылық әлеуетін дамытуға ықпал етеді. Мектептің әдістемелік бірлестіктері аясында мұғалімдердің өздігінен білім алуы ұйымдастырылады.  Мұғалімдердің өздігінен білім алуы әдістемелік жұмыс жүйесінің барлық компоненттеріне еніп, олардың жұмыс істеуінің жоғары деңгейін қамтамасыз етеді, сондықтан ол жүйе құраушы компонент болып табылады. Әдістемелік бірлестіктерде бағдарламалық-әдістемелік қамтамасыз етуді уақтылы үйлестіру, сабақтарға өзара қатысу, әдістемелік бірлестіктердің отырыстарында ақпарат алмасу, бірлескен жалпы мектептік іс-шаралар мен әкімшілік мәжілістер өткізу жолымен бір саты шеңберінде оқытудың әртүрлі сатылары мен әртүрлі сыныптар арасындағы сабақтастық проблемалары табысты шешілуде. Әдістемелік жұмыстың дәстүрлі түрі пәндік апталар болып табылады, олар білім алушылар мен мұғалімдерге қосымша өздерінің шығармашылық әлеуетін ашуға мүмкіндік береді.

Біздің мектепте  4 - ӘБ құрылды:

1. Бастауыш сынып ӘБ (құрамына 5педагог кіреді)
2.  Қоғамдық – гуманитарлық  ӘБ  (   құрамына  6 педагог кіреді)
3.  Жаратылыстану-математикалық ӘБ   (  құрамына 5 педагог кіреді)
4. Сынып жетекшілердің ӘБ   ( құрамына 9  педагог кіреді)

Мектептегі әдістемелік жұмысының "ерекшелігі" - мұғалімдердің шығармашылық топтары. Шығармашылық топтар, әдістемелік бірлестіктерден айырмашылығы, озық тәжірибені жүйелеумен, жалпылаумен және таратумен айналысады, қазіргі уақытта белгілі бір өзекті мәселе бойынша жұмыс әдістері мен әдістерін әзірлейді және тәжірибеге енгізеді. Шығармашылық топқа осы мәселені зерттейтін әр түрлі пән мұғалімдері біріктіріледі. Бұл жағдайда топтың құрамы өзгеруі мүмкін. Олар шағын топтарда коучингттер, ұжыммен семинарлар өткізіп, ашық саьбақтар көрсеттеді.

Әдістемелік жұмысты жоспарлау кезінде мектеп алдында тұрған мәселелер мен міндеттерді шешуге мүмкіндік беретін әртүрлі формалар қолданылады.

Біз қолданамыз:

- тақырыптық педагогикалық кеңестер (жылына 6 рет);

- әдістемелік кеңестер;

- мектеп әдістемелік бірлестігі (тоқсанына 1 рет); онда пәндерді оқытудың жұмыс бағдарламалары мен тақырыптық жоспарларының құрылымы мен мазмұнын жетілдіру, сабақтарды өткізу әдістемесі, оқу сабақтарының барлық түрлерінің тиімділігі мен сапасын арттыру, оқу құралдары, бақылау жұмыстарының мәтіндері мен тапсырмалары , аттестаттау және басқа да оқу - әдістемелік материалдар талқыланады

- өздігінен білім алу бойынша мұғалімдердің жұмысы; ( біздің мектептегі әр мұғалім мектеп тақырыбымен өзара байланысты проблема бойынша жеке жұмыс жоспарын жасады

- оқушылардың оқу мотивациясын арттыру бойынша пәндік апталар;

- инновациялық технологияларды енгізу бойынша шығармашылық топтар ;;

-"дөңгелек үстелдер"”;

- мектептің әдістемелік бірлестіктерінің шығармашылық есептері (жылына 1 рет);

- әдістемелік бірлестіктердің ашық отырыстары;

- теориялық семинарлар, семинар-практикумдар;

"Жыл мұғалімі", "Ең үздік сынып жетекшісі " байқаулары»;

- білім алушылардың ғылыми қоғамы, ғылыми-практикалық конференция;

- Мұғалімдерді аттестаттау;

- курстық дайындық;

- педагогикалық мониторинг.

Әдістемелік жұмысты  ұйымдастыру түрлері

Білім беру ұйымындағы әдістемелік жұмыстың барлық ұйымдастырушылық формаларын өзара байланысты үш топ түрінде ұсынуға болады:

- әдістемелік жұмыстың жалпы білім беру формалары (бірыңғай әдістемелік тақырыптар бойынша жұмыс, психологиялық-педагогикалық семинарлар, практикумдар, ғылыми-практикалық конференциялар және педагогикалық оқулар, әдістемелік көрмелер);

- әдістемелік жұмыстың топтық түрлері (әдістемелік бірлестіктер, педагогтердің шығармашылық топтары, тәлімгерлік, сабаққа және сыныптан тыс тәрбие іс-шараларына өзара қатысу););

- әдістемелік жұмыстың жеке түрлері (жеке кеңес беру, әңгімелесу, тәлімгерлік, жеке шығармашылық тақырыппен жұмыс, жеке өздігінен білім алу).

Әдістемелік бірлестіктер жұмысының нәтижесі оқушылардың білім сапасының тұрақтылығының көрсеткіші болып табылады. Мектеп оқушылары әртүрлі аудандық және облыстық конкурстар мен жарыстарға белсенді  және нәтижелі қатысады, бұл өте маңызды . Зерттеу және жобалау қызметімен айналысады

Педагогтің кәсіби құзыреттілігін дамытудың негізгі жолдары:

* - әдістемелік бірлестіктердегі, шығармашылық топтардағы жұмыс;

* - зерттеу, эксперименттік қызмет;

* - инновациялық қызмет, жаңа педагогикалық технологияларды игеру;

* - педагогикалық қолдаудың әртүрлі формалары;

* - педагогикалық конкурстарға, шеберлік сыныптарына белсенді қатысу;

* - өзіндік педагогикалық тәжірибені жинақтау.

Егер мұғалімнің өзі өзінің кәсіби құзыреттілігін арттыру қажеттілігін түсінбесе, жоғарыда аталған әдістердің бірі тиімді болмайды.